Pétrarquisme, het nieuwe beminnen

 

Avignon werd in de 14e eeuw hèt centrum voor artiesten, cantors, kunstenaars, musici, dichters en schrijvers. Aangezien Rome hen niets meer te bieden had, vonden ze elkaar in Avignon dat bruiste van activiteiten. Zo was de wandschilder Matteo Giovanetti uit Trecento (Italië) er met een heel team neergestreken om fresco's aan te brengen in het pausenpaleis.

De notaris Ser Petracco arriveerde met zijn gezin in 1313 in Carpentras, de hoofdstad van de pauselijke staat Venaissin. Op dat moment was Avignon een kleine provinciestad zonder grote aspiraties. De ongeregeldheden die waren uitgebroken bij het conclaaf van Carpentras na het overlijden van Clemens V in 1314 moeten veel indruk gemaakt hebben op het 9-jarige kind Francesco. De belaagde kardinalen hadden zich ijlings verschanst voor de opstandige Gascons die een paus uit eigen kring opeisten. Het was zeer slecht gesteld met de Kerk, een gedachte die Francesco niet meer zou loslaten. In Bologna, waar hij zijn rechtenstudie vervolgde na Montpellier, kwam hij in contact met de invloedrijke Romeinse Colonna familie. Bij zijn terugkeer in Carpentras in 1326 bleek paus Johannes XXII nog geen aanstalten gemaakt te hebben om zich in Rome te vestigen. Integendeel, de curie kende een behoorlijke aanwas van nieuwe kardinalen die driftig een aanzienlijke hofhouding aan het inrichten waren in Avignon en Carpentras. Het was niet zo verwonderlijk dat de kersverse kardinaal Giovanni Colonna de jonge Francesco Petracco in 1327 tot zijn kamerheer benoemde. Wat blijkt! In datzelfde jaar werd Petracco smoorverliefd. Laura de Noves die een paar keer in zijn nabijheid in de banken had gezeten tijdens de mis in de kapel van het nonnenklooster Sainte-Claire in de huidige rue Pétranale, had zijn hart in vuur en vlam gezet. Zijn onmogelijke liefde voor deze gehuwde schoonheid had de sluimerende dichter in hem ontwaakt. Colonna had door zijn collaboratie met de Franse kardinalen, die in het conclaaf van 1334 over Rome niets wilden horen, voor hem afgedaan. Benedictus XII die uit de bus gekomen was voedde zijn hoop op betere tijden met zijn verzoek om Rome te verheerlijken in een sonnet. Inderdaad, deze paus had het plan opgevat om zich in Bologna te vestigen in afwachting van gunstiger tijden in Rome. Bologna steigerde en het plan ging niet door. Hevig teleurgesteld zou Petracco als een luis in pels de pausen hun vrijwillige Babylonische verbanning, zoals hij hun vestiging in Avignon noemde, blijven verwijten. In 1348 sloeg het noodlot toe. De tijding bereikte hem in Italië dat Laura was overleden aan de pest. Overmand door verdriet schreef hij zijn mooiste sonnetten. Het pétrarquisme zou gedurende twee eeuwen de liefdespoëzie van de Europese renaissanceliteratuur beheersen. Enkele jaren na het Romeinse avontuur van paus Urbanus V dat deerlijk mislukte, overleed Petracco op 19 juli 1376 in Agua bij Padua. De geslaagde terugkeer naar Rome van zijn opvolger Gregorius XI maakte hij niet meer mee.