Vaders zijn hun kinders' helden. Ook al betekenen die vaders niets. Al halen ze het zwerfvuil van de straat en kijken hun bazen hooghartig op hen neer. Kinderen zetten hun vader op een voetstuk en kijken naar hem op. Vaders in uniform, zelfs indien versierd met de doodskop, werden op handen gedragen. Zij waren de echte helden van de familie, van hun dorp of van hun wijk in de stad. Vaders' haat voor Joden werd hun haat. Zij behoorden tot de ongenaakbaren, de bevoorrechten, de onoverwinnelijken, de elite wiens kinderen het thuis opperbest hadden. Er werd gelachen, gegeten, gedronken, feestgevierd, gemarcheerd, gezongen, geparadeerd. Wie zou hen dat nog kunnen afpakken? De Joden en communisten in ieder geval niet meer. Daar had vader met de doodskop op zijn kepie voor gezorgd. Niemand die wist hoe. Totdat vader hetzelfde lot onderging als hijzelf anderen zo vaak had aangedaan. Ineens stond een vrachtwagen met een witte ster in de plaats van een hakenkruis voor de deur. Op de valreep had vader in allerijl foto's en papieren verbrand, sporen van zijn daden gewist. Als zielig hoopje mens werd hij afgevoerd om nimmer terug te keren, zinnebeeld van het echec van een verwerpelijke staat. Joden stapten tenminste nog fier in de vrachtwagen des doods. Van hoeveel kinderen is op die manier hun wereld niet ingestort? Hoeveel families, dorpen en wijken werden op die manier niet verscheurd? Hadden ooms, tantes, buren en vrienden niet meegeprofiteerd van de kepie van de vader van deze kinderen? Hadden zij niet de beste plaatsen gekregen op volle pleinen opgehitst door schreeuwende volksmenners? Een beter baantje? Wellicht ook een groter huis waaruit de kepie de fiere Joden had verjaagd. Was dit vaders misdaad?

Waar zijn de verhalen van deze kinderen gebleven? Zijn ze ooit in het reine gekomen met hun vader, toen het allemaal veel erger bleek te zijn dan ze ooit konden vermoeden? Hebben ze hem verwenst of zelfs veracht? Zijn beeltenis uit hun hoofd gewist. Of bleven ze het gedachtegoed van hun vader trouw? De generatie van deze kinderen staat op het punt van uitsterven.

Dit alles kwam bij mij op na het zien van Lore in Kinepolis. Het was een gitzwart verhaal van vier jonge kinderen die het hen overkwam en op de vlucht sloegen voor de witte ster, naar hun grootmoeder negenhonderd kilometer verderop.