Scherpenheuvel, 20 april 2017

De trein vanuit Leuven is zojuist de drie stations van Brussel gepasseerd op weg naar zijn eindbestemming Oostende. Het is laat geworden bij mijn schrijfbroeder na ons bezoek aan Scherpenheuvel. Lichtjes flitsen in de donkerte voorbij zonder herkenbaar teken. Een ijverige werker schrijft wat of bekijkt het koud blauwe schijnsel van een scherm. Een ander heeft kennelijk zijn voorraad ijver opgebruikt en houdt zijn ogen gesloten. De rust staat in schril contrast met de gehaaste drukte van de ochtendtrein. De dag rolt gezapig naar haar einde. Ik schrijf. Mijn treinbiljet is afgestempeld. Vroeger knipte men er een gaatje in. Mijn tas die bij mijn vertrek van huis niet de lichtste was, is loodzwaar gevuld met een groot fotoboek en ander leesmateriaal aangedragen door de sympathieke archivaris van de basiliek van Scherpenheuvel na ons gesprek met een jonge oratoriaan in status nascendi. We praten geanimeerd over Philippi Neri en Scherpenheuvel dat haar oratorianen uit de 17e eeuw koestert. Veel is er niet meer over van hun gebouwen, maar hun geest dwaalt des te meer nog over de plek. Een beeld en schilderij van de heilige Neri in de basiliek voelt als een ontmoeting met een verre bekende die we alleen kennen van horen zeggen want veel archief is voor goed in vlammen opgegaan op het verre Nordstrand dat veilig geacht was buiten de greep van de Napoleontische legers maar niet voor bliksemend hemelvuur.

Aan de einder doemt een lint van licht op die de kust markeert. We zullen straks Oostende binnenrijden. Dat was wel wat anders vierhonderd jaar geleden toen het laatste bolwerk van de afgescheiden Hollanders vier jaar lang door de Spanjaarden werd belegerd bij het ingaan van de 17e eeuw. Aartshertogin Isabella werd er tureluurs van dat die koppige Hollanders zich niet wilden overgeven. Gelukkig voor Scherpenheuvel gaven ze na vier jaar beleg dan toch de strijd op. De smeekbedes en belofte van Isabella aan Maria waren verhoord en Scherpenheuvel kreeg haar koepelkerk. Twee eeuwen lang waren haar pastoors oratorianen totdat Napoleon daar een eind aan maakte. Maar het bloed kruipt daar waar het niet gaan kan, al vraagt dit twee eeuwen geduld tot de dag van vandaag waarop de oratorianen als Lazarus uit de dood zijn opgestaan. De wonderen van Scherpenheuvel zijn nog niet de wereld uit.