Over een (i)conische schoorsteen, banketten en brandstapels
Je verstikt niet meer door rook en hitte. Je ruikt geen verschroeid vlees meer van herten, reeën, biggen, schapen, geiten, runderkalfjes aan het spies of patrijzen en ander gevogelte op de grill, maar je vergaapt je aan de zwart geblakerde stenen van een torenhoge (20 m) conische schouw als stille getuigen van wat zich in de pausenkeuken zeven eeuwen geleden heeft afgespeeld, de hectiek om alles op tijd op tafel te krijgen in de naastgelegen banketzaal, de grand tinel, onder het toeziende oog van de paus gezeten op zijn verhoogd katheder.
Kroniekschrijvers vanaf de 14e eeuw overtroefden elkaar met superlatieven over de extravagante uitspattingen aan het pauselijk hof van Avignon. In november 1324 bood Joannes XXII een bruiloftsmaal aan voor een familielid met niet minder dan 4012 broden, 9 ossen, 55 schapen, 8 biggen, 4 wilde zwijnen, 200 kapoenen, 690 kippen, 580 patrijzen, 270 konijnen, 40 plevieren, 37 eenden, 50 duiven, 292 klein gepluimte, 4 kraanvogels en 2 fazanten, 3000 eieren, 2000 appels en peren en 150 kg kaas overgoten met elf vaten wijn. De kroning van Clemens VI werd gevierd met een feestmaal waarvoor 118 runderen werden geslacht, 101 kalveren, 1023 schapen, 60 varkens, meer dan 900 geitenbokken, meer dan 10.000 kippen, 1440 ganzen, 3000 snoeken, meer dan 46.000 kazen en als toetje 50.000 taarten. Dit alles werd overgoten met 200 vaten wijn. De kardinalen konden hierbij niet achterblijven. Clemens VI werd door een kardinaal gefêteerd met een banket van wel 9 gangen van elk 3 schotels. Halfweg het banket werd op de binnenplaats onder groot gejuich een wit paard voorgereden en ontving de paus twee ringen, waarvan een bezet was met een enorme saffier en de andere met een al even grote topaas. Voor het dessert werd een steekspel gehouden met lansen en paarden, waarna twee bomen binnengedragen werden, de ene bekleed met zilver en behangen met appels en peren en de andere zo groen als een laurier versierd met gekonfijt fruit. Hoe de heren erbij stonden na afloop van het banket wordt er niet bij verteld.
Bij de inauguratie van paus Innocentius VI waren de grand tinel en de andere ruimtes in het pausenpaleis te klein om alle genodigden te ontvangen zodat de straat grenzend aan de oude kapel werd overdekt en alle keukens in de kardinaalspaleizen werden ingezet. Was zulke overdaad ook usance aan het Franse koninklijk Hof? Zeer zeker, inclusief de obligate wijnfonteinen tot aan bassins toe gevuld met rozenwater ter verfrissing! Als hoofd van de Kerk kon de paus voor hen niet onderdoen en wilde aldus zijn suprematie over de wereldlijke macht etaleren. De archieven van de Apostolische Kamer, die minutieus de uitgaven voor banketten bijhield, bieden een mooie inkijk op het verloop van dergelijke festiviteiten in het pausenpaleis. De aanzienlijke overschotten werden uitgedeeld aan het personeel en de armenkamer. De bedeling van restanten voedsel was trouwens een dagelijks terugkerend ritueel. De prior van de Hospitaalridders genoot het speciale voorrecht om bij het luiden van het klokje een aantal bokalen te mogen neerzetten in de eetzaal van het pausenpaleis waarin de restanten gedeponeerd werden voor de armen van Avignon.
Dat de grote schoorsteen ook het toneel zou geweest zijn van executies op de brandstapel van het paleis behoort tot het rijk der fabelen. De kerkelijke rechtbank verwees veroordeelden voor ketterij of andere zware delicten naar een wereldlijke rechtbank die daarna de veroordeling tot de brandstapel uitsprak en liet uitvoeren. De brandstapel van Avignon bevond zich op plaats van de huidige Chapelle Notre-Dame-des-Miracle in de rue Velouterie vlakbij de Rhône. Joannes XXII liet deze kerk bouwen ter nagedachtenis van een mirakel dat zich in 1320 zou voorgedaan hebben op deze brandstapel. Er is sprake van een andere brandstapel aan de voet van de rue des escaliers Sainte-Anne bij de Rhône, die leidde naar de Trouillastoren van het pausenpaleis.
